Trung Quốc: Khi nền kinh tế của con rồng phương Đông hắt hơi, toàn cầu đều cảm lạnh

Tóm tắt: Bài viết này phân tích tình hình kinh tế Trung Quốc đang đối mặt với suy thoái, tác động của nó đến nền kinh tế toàn cầu và những ảnh hưởng sâu rộng đến chính trị và xã hội trong và ngoài nước.

Từ tăng trưởng thần kỳ đến suy thoái bất ngờ: Giai đoạn khó khăn của Trung Quốc

Trong hai thập kỷ qua, Trung Quốc đã trải qua một giai đoạn tăng trưởng kinh tế thần kỳ, trở thành “công xưởng của thế giới” và một cường quốc sản xuất. GDP của Trung Quốc tăng trưởng ở mức hai con số, vượt qua Nhật Bản để trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vào năm 2010.

Sự tăng trưởng kinh tế này đã kéo theo sự dịch chuyển dân cư ồ ạt từ nông thôn ra thành thị, tạo ra lực lượng lao động dồi dào cho các nhà máy. Hàng triệu người Trung Quốc thoát khỏi đói nghèo và gia nhập tầng lớp trung lưu đang phát triển nhanh chóng.

Tuy nhiên, giấc mơ về một cuộc sống ngày càng sung túc của nhiều người dân Trung Quốc đang gặp phải những thử thách chưa từng có.

Đại dịch Covid-19 và chính sách “Zero Covid” nghiêm ngặt đã giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế Trung Quốc. Chính quyền địa phương phải chi tiêu khổng lồ cho việc xét nghiệm và cách ly, các doanh nghiệp, nhà máy và thậm chí cả thành phố bị đóng cửa khi chỉ xuất hiện một vài ca nhiễm.

Bên cạnh đó, căng thẳng địa chính trị, đặc biệt là với Mỹ, đã làm trầm trọng thêm những khó khăn. Cựu Tổng thống Donald Trump đã áp đặt hàng loạt thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc, chính quyền Biden cũng hạn chế khả năng tiếp cận công nghệ của Trung Quốc. Những lo ngại về xung đột tiềm ẩn ở Đài Loan càng khiến các doanh nghiệp nước ngoài e ngại đầu tư vào Trung Quốc.

Cuộc khủng hoảng tài sản cũng là một yếu tố khiến nền kinh tế Trung Quốc gặp khó khăn. Sự tăng trưởng nhanh chóng dựa trên việc mở rộng cơ sở hạ tầng với tốc độ chóng mặt đã dẫn đến sự tích lũy nợ nần nhanh chóng của các nhà phát triển bất động sản và chính quyền địa phương. Chính phủ đã cố gắng kiềm chế bong bóng nợ bằng cách siết chặt quản lý các khoản vay và chi tiêu của các nhà phát triển, nhưng điều này đã vô tình tạo ra một cuộc khủng hoảng niềm tin trên thị trường.

Sự bất ổn của thị trường chứng khoán là minh chứng rõ ràng cho cuộc khủng hoảng niềm tin này. Các nhà đầu tư lo ngại về tình trạng giảm tốc của nền kinh tế đã rút vốn khỏi thị trường chứng khoán Trung Quốc, khiến thị trường lao dốc.

Ảnh hưởng toàn cầu: Khi Trung Quốc hắt hơi, thế giới cảm lạnh

Sự suy thoái kinh tế của Trung Quốc đang lan rộng ra toàn cầu. Việc Trung Quốc cắt giảm chi tiêu khiến các doanh nghiệp trên toàn thế giới cảm nhận được tác động. Các thương hiệu xa xỉ như Louis Vuitton đến các hãng công nghệ như Apple, tất cả đều phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc rộng lớn.

Nguồn vốn đầu tư của Trung Quốc vào các dự án cơ sở hạ tầng trên toàn cầu, như đường sắt ở Châu Phi và cảng biển ở châu Âu, cũng sẽ bị ảnh hưởng. Hầu hết các dự án nằm trong sáng kiến “Vành đai và Con đường” sẽ gặp khó khăn lớn.

Câu hỏi đặt ra là mức độ ảnh hưởng của sự suy thoái kinh tế Trung Quốc đối với nền kinh tế toàn cầu sẽ lớn đến đâu?

Bên trong Trung Quốc: Giấc mơ thịnh vượng đang phai nhạt

Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần hiểu rõ hơn về mức độ nghiêm trọng của tình hình hiện tại ở Trung Quốc.

Thế hệ trẻ Trung Quốc đang phải thắt lưng buộc bụng trong bối cảnh kinh tế khó khăn. Họ phải tính toán chi tiêu một cách cẩn thận, lựa chọn những sản phẩm rẻ hơn ngay cả khi chất lượng không được như ý.

Tình hình việc làm của những người trẻ tuổi thậm chí còn ảm đạm hơn. Tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ trở nên nghiêm trọng đến mức Trung Quốc đã ngừng công bố dữ liệu về tình trạng này trong vài tháng.

Sự thay đổi trong thái độ của người tiêu dùng Trung Quốc sẽ tạo ra những tác động sâu rộng trên toàn cầu. Các công ty phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc sẽ đối mặt với tương lai khó khăn hơn, kéo theo sự sụt giảm chi tiêu từ quốc gia này trên toàn thế giới. Ví dụ, chúng ta chưa thấy sự trở lại mạnh mẽ của du khách Trung Quốc ở các điểm đến du lịch quốc tế như kỳ vọng.

Ảnh hưởng chính trị: Thách thức cho Chủ tịch Tập Cận Bình

Về mặt chính trị, sự thay đổi về kinh tế này có thể dẫn đến một thực tế chính trị mới ở Trung Quốc. Tăng trưởng kinh tế chậm lại tạo ra thách thức cho Chủ tịch Tập Cận Bình, người đang nỗ lực củng cố quyền lực và trở thành nhà lãnh đạo quyền lực nhất kể từ thời Mao Trạch Đông.

Trong thời kỳ kinh tế bùng nổ, người dân dễ dàng chấp nhận sự kiểm soát của chính phủ để đổi lấy sự thịnh vượng. Tuy nhiên, một nền kinh tế trì trệ có thể dẫn đến sự phản kháng từ người dân.

Hơn nữa, ảnh hưởng của Trung Quốc trên trường quốc tế có thể bị hạn chế do việc chi tiêu nước ngoài ở quy mô lớn như những năm gần đây sẽ khó được thông qua hơn. Ngay cả người nộp thuế ở Mỹ cũng bị ảnh hưởng. Trong ba thập kỷ qua, Trung Quốc là một trong những nhà đầu tư lớn nhất vào trái phiếu kho bạc Mỹ, công cụ mà chính phủ Mỹ sử dụng để tài trợ cho các dịch vụ công. Tuy nhiên, Trung Quốc đã và đang giảm đáng kể việc nắm giữ trái phiếu kho bạc Mỹ. Nếu xu hướng này tiếp tục, việc vay nợ của Mỹ có thể trở nên đắt đỏ hơn.

Bảng tóm tắt về tình hình kinh tế Trung Quốc và tác động toàn cầu

Đặc điểm	Thông tin
Giai đoạn trước	– Tăng trưởng kinh tế thần kỳ – Trở thành “công xưởng của thế giới”GDP tăng trưởng ở mức hai con số – Vượt qua Nhật Bản để trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới – Dịch chuyển dân cư ồ ạt từ nông thôn ra thành thị – Phát triển tầng lớp trung lưu
Thách thức hiện tại	– Đại dịch Covid-19 và chính sách “Zero Covid” nghiêm ngặt – Căng thẳng địa chính trị với Mỹ – Cuộc khủng hoảng tài sản – Sự bất ổn của thị trường chứng khoán
Tác động đến Trung Quốc	– Suy thoái kinh tế – Tỷ lệ thất nghiệp gia tăng, đặc biệt là trong giới trẻ – Người dân phải thắt lưng buộc bụng – Giấc mơ về một cuộc sống ngày càng sung túc đang phai nhạt
Tác động đến toàn cầu	– Giảm chi tiêu của Trung Quốc ảnh hưởng đến doanh nghiệp trên toàn thế giới – Nguồn vốn đầu tư của Trung Quốc vào các dự án cơ sở hạ tầng bị ảnh hưởng – Sự thay đổi trong thái độ của người tiêu dùng Trung Quốc tạo ra tác động sâu rộng – Tăng trưởng kinh tế chậm lại tạo ra thách thức chính trị cho Trung Quốc – Ảnh hưởng của Trung Quốc trên trường quốc tế có thể bị hạn chế – Việc vay nợ của Mỹ có thể trở nên đắt đỏ hơn
Kết luận	– Sự suy thoái kinh tế của Trung Quốc là một hồi chuông cảnh tỉnh cho cả thế giới – Thế giới đang đối mặt với một thực tế mới, nơi sự thịnh vượng và quyền lực liên tục được sắp xếp lại – Cần nhận thức rõ về những thách thức và cơ hội mới để thích nghi và phát triển

Kết luận

Sự suy thoái kinh tế của Trung Quốc không chỉ là câu chuyện riêng của quốc gia này mà còn là hồi chuông cảnh tỉnh cho cả thế giới. Khi con rồng phương Đông hắt hơi, toàn cầu đều cảm nhận được cơn gió lạnh. Giấc mơ về một Trung Quốc bất khả chiến bại đang dần khép lại. Quốc gia này và cả thế giới phải đối mặt với một thực tế mới, một thế giới đầy biến động nơi sự thịnh vượng và quyền lực liên tục được sắp xếp lại.

Theo Click Digital, sự thay đổi của Trung Quốc, cả về kinh tế và chính trị, sẽ tác động sâu rộng đến toàn cầu. Các doanh nghiệp, chính phủ và người dân trên khắp thế giới cần nhận thức rõ về những thách thức và cơ hội mới trong bối cảnh này để thích nghi và phát triển.