Nhìn lại bê bối sàn FTX và hậu quả nó để lại trên thị trường. Cùng nhìn nhận để rút ra bài học quản lý rủi ro và cập nhật thông tin về tiến độ bồi thường.
Bài viết này sẽ tóm tắt bê bối sàn FTX, quá trình sụp đổ đầy chấn động của nó. Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá những nguyên nhân sâu xa dẫn đến sự sụp đổ này, kết cục của Sam Bankman-Fried – cựu CEO của FTX, cũng như những hệ lụy mà vụ bê bối này để lại cho toàn bộ thị trường tiền điện tử. Sau đó, bài viết sẽ cập nhật những thông tin mới nhất về việc bồi thường cho khách hàng và những diễn biến pháp lý liên quan.
Table of Contents
1. CÚ SỤP ĐỔ BẤT NGỜ CỦA FTX: CHUYỆN GÌ ĐÃ XẢY RA? NGUYÊN NHÂN LÀ GÌ?
Năm 2022 chứng kiến một cú sốc lớn trong giới tiền điện tử khi sàn giao dịch FTX, từng được xem là “ngôi sao” của ngành crypto, bất ngờ sụp đổ. Sự sụp đổ này không chỉ gây thiệt hại cho hàng triệu nhà đầu tư mà còn làm lung lay niềm tin vào toàn bộ thị trường tiền điện tử non trẻ. Tại thời điểm đó, FTX là sàn giao dịch lớn thứ ba trên thế giới, được nhiều người tin tưởng và đánh giá cao.
Nguyên nhân nào dẫn đến sự sụp đổ của FTX?
- Mối liên hệ mờ ám với Alameda Research: Tháng 11 năm 2022, trang tin CoinDesk tiết lộ rằng phần lớn tài sản của Alameda Research, một công ty giao dịch có liên kết với FTX và do Sam Bankman-Fried điều hành, bao gồm token FTT (token do FTX phát hành) và các token khác do FTX kiểm soát. Thay vì nắm giữ các loại tiền pháp định hoặc tiền điện tử có giá trị thị trường ổn định, việc Alameda dựa vào các token do chính FTX tạo ra đã đặt ra nhiều nghi vấn về sự ổn định tài chính của cả hai công ty.
Mối quan hệ của Sam Bankman-Fried và Alameda Research. Nguồn: Viettimes
- Làn sóng rút tiền ồ ạt: Thông tin trên đã gây ra sự lo ngại lớn trong cộng đồng nhà đầu tư và khách hàng của FTX. Hàng loạt nhà đầu tư đã đồng loạt rút tiền khỏi sàn, khiến FTX nhanh chóng rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán. Mối quan hệ quá chặt chẽ giữa FTX và Alameda Research, cùng với các hoạt động tài chính đáng ngờ, đã khiến FTX không thể đáp ứng được nhu cầu rút tiền của khách hàng.
- Sai phạm trong quản lý: Sau khi FTX nộp đơn phá sản, các nhà điều tra phát hiện ra rằng ban lãnh đạo của sàn đã biển thủ và sử dụng sai mục đích hơn 8 tỷ đô la tiền gửi của khách hàng. Số tiền này đã bị sử dụng để bù đắp các khoản lỗ của Alameda Research, mua bất động sản sang trọng, đầu tư kinh doanh và thậm chí là các khoản quyên góp chính trị.
Sam Bankman-Friend và bố mẹ của ông mua bất động sản trị giá 121 triệu USD bằng tiền gửi của khách hàng. Nguồn: NY Post
2. SAM BANKMAN-FRIED: TỪ THIÊN TÀI TRỞ THÀNH TỘI PHẠM
Sam Bankman-Fried (SBF), người sáng lập và cựu CEO của FTX, từng được ca ngợi là một thiên tài trong lĩnh vực tiền điện tử. Tuy nhiên, sau sự sụp đổ của FTX, SBF đã phải đối mặt với hàng loạt cáo buộc hình sự và dân sự liên quan đến hành vi gian lận và biển thủ.
Sam Bankman-Fried: Thiên tài trong lĩnh vực crypto lúc bấy giờ. Nguồn: Forbes
- Bị cáo buộc và kết án: Tháng 12 năm 2022, chính phủ Mỹ đã đưa ra các cáo buộc dân sự và hình sự đối với Sam Bankman-Fried cùng các lãnh đạo cấp cao khác của FTX vì tội biển thủ hơn 8 tỷ đô la tiền gửi của khách hàng. Sau quá trình xét xử, vào tháng 11 năm 2023, SBF đã bị kết án về tội hình sự và bị dẫn độ từ Bahamas về Mỹ.
- Mức án 25 năm tù: Tháng 3 năm 2024, Sam Bankman-Fried chính thức bị tuyên án 25 năm tù vì tội đánh cắp 8 tỷ đô la từ khách hàng. SBF cũng bị yêu cầu phải bồi thường 11 tỷ đô la. Đây là một cái kết buồn cho sự nghiệp đầy tai tiếng của người từng được mệnh danh là “vua tiền điện tử”.
Sam Bankman-Fried bị bắt và dẫn độ. Nguồn: Forbes
3. DIỄN BIẾN CỤ THỂ CỦA SỰ SỤP ĐỔ FTX: MỘT CHUỖI CÁC SỰ KIỆN
Để hiểu rõ hơn về sự sụp đổ của FTX, chúng ta hãy cùng nhìn lại chuỗi các sự kiện đã diễn ra:
- 02/11/2022: CoinDesk đăng bài viết tiết lộ bảng cân đối kế toán của Alameda Research chủ yếu gồm token FTT do FTX phát hành.
- 06/11/2022: Sàn Binance tuyên bố bán hết token FTT. Khách hàng bắt đầu rút tiền ồ ạt từ FTX.
CEO Binance (CZ) thông báo bán token FTT của sàn FTX – Thảm họa bắt đầu từ đây. Nguồn: Holdstation
- 07/11/2022: FTX thông báo khủng hoảng thanh khoản và tìm kiếm sự hỗ trợ từ các quỹ đầu tư mạo hiểm và Binance.
- 08/11/2022: Binance thông báo sẽ mua lại mảng kinh doanh không thuộc Mỹ của FTX.
- 09/11/2022: Binance rút khỏi thỏa thuận mua lại sau khi thẩm định. Khách hàng tiếp tục rút tiền khỏi FTX.
- 10/11/2022: Bahamas đóng băng tài sản của chi nhánh FTX tại địa phương. Bankman-Fried thừa nhận khủng hoảng thanh khoản và tuyên bố Alameda Research sẽ ngừng hoạt động.
- 11/11/2022: Bankman-Fried từ chức CEO của FTX. John J. Ray III được bổ nhiệm làm CEO tạm thời. FTX nộp đơn xin bảo hộ phá sản theo Chương 11.
FTX khai bảo vệ phá sản theo Chương 11. Nguồn: MarketWatch
- 12/11/2022: FTX báo cáo bị hack, thiệt hại ước tính lên tới 477 triệu đô la.
- 18/11/2022: Bahamas nắm quyền kiểm soát tài sản của FTX tại Bahamas.
- 12/12/2022: Bankman-Fried bị bắt giữ tại Bahamas.
- 13/12/2022: Bộ Tư pháp, SEC và CFTC công bố các cáo buộc dân sự và hình sự đối với Bankman-Fried.
- 21/12/2022: Bankman-Fried bị dẫn độ về Mỹ để đối mặt với các cáo buộc hình sự.
- 22/12/2022: Bankman-Fried được tại ngoại tại nhà bố mẹ với mức bảo lãnh 250 triệu đô la.
- 03/01/2023: Bankman-Fried không nhận tội với các cáo buộc hình sự.
- 23/02/2023: Bankman-Fried bị cáo buộc thêm các tội danh hình sự.
- 30/03/2023: Bankman-Fried không nhận tội với các cáo buộc hình sự mới.
- 20/07/2023: Các công tố viên cảnh báo về hành vi cố tình gây ảnh hưởng đến nhân chứng của Bankman-Fried.
- 26/07/2023: Thẩm phán ra lệnh cấm Bankman-Fried tiếp xúc với công chúng. Công tố viên hủy bỏ cáo buộc tài trợ chiến dịch.
- 11/08/2023: Quyết định tại ngoại của Bankman-Fried bị hủy bỏ.
- 14/08/2023: Bankman-Fried bị chuyển từ quản thúc tại gia vào nhà tù.
- 02/10/2023: Phiên tòa hình sự xét xử Bankman-Fried bắt đầu.
- 02/11/2023: Bồi thẩm đoàn kết tội Bankman-Fried về tất cả các tội danh.
- 28/03/2024: Bankman-Fried bị tuyên án 25 năm tù.
- 08/05/2024: Kế hoạch tái cơ cấu đầu tiên được công bố, với mục tiêu trả lại 100% tiền cho khách hàng và chủ nợ.
- 13/09/2024: Bankman-Fried kháng cáo bản án gian lận.
- 16/12/2024: FTX thông báo kế hoạch tái cấu trúc sẽ có hiệu lực vào ngày 03/01/2025, đồng thời hợp tác với BitGo và Kraken để phân phối tiền cho khách hàng và chủ nợ.
BitGo và Kraken hỗ trợ sàn FTX trả tiền cho chủ nợ. Nguồn: theblock101
- 03/01/2025: FTX bắt đầu kế hoạch trả tiền cho các chủ nợ và khách hàng.
4. THỎA THUẬN HỤT CỦA BINANCE TRONG VIỆC MUA LẠI FTX
Một diễn biến đáng chú ý trong quá trình sụp đổ của FTX là vai trò của Binance, sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất thế giới.
- Binance bán hết token FTT: Ngày 6 tháng 11 năm 2022, Binance tuyên bố bán toàn bộ số token FTT mà họ đang nắm giữ, trị giá khoảng 529 triệu đô la. Quyết định này được đưa ra sau khi Binance đánh giá rủi ro sau sự sụp đổ của stablecoin Terra (LUNA).
- Thỏa thuận mua lại hụt: Ngày 8 tháng 11, Binance thông báo đã đạt được thỏa thuận sơ bộ để mua lại mảng kinh doanh không thuộc Mỹ của FTX. Tuy nhiên, chỉ một ngày sau, Binance đã rút khỏi thỏa thuận này sau khi tiến hành thẩm định và phát hiện ra những sai phạm nghiêm trọng trong việc quản lý tiền của khách hàng tại FTX.
5. HỆ LỤY CỦA SỰ SỤP ĐỔ FTX
Sự sụp đổ của FTX đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng không chỉ đối với các nhà đầu tư và khách hàng của sàn mà còn đối với toàn bộ thị trường tiền điện tử.
- “Hiệu ứng domino” trên thị trường: Các sàn giao dịch khác như Crypto.com đã phải giảm quy mô hoạt động do làn sóng rút tiền ồ ạt của khách hàng sau sự kiện FTX. Các tổ chức cho vay tiền điện tử như BlockFi, Genesis Global, Celsius và Voyager Digital cũng phải đối mặt với phá sản và các thủ tục pháp lý do đã cho FTX và Alameda Research vay các khoản tiền không được bảo đảm đầy đủ.
Hiệu ứng domino lan rộng: BlockFi tuyên bố phá sản. Nguồn: IndustryWired
Celsius – Một tên tuổi lớn khác, cũng khai bảo vệ phá sản theo Chương 11, thị trường crypto rớt giá trên diện rộng. Nguồn: CoinGape
- Giảm niềm tin vào tiền điện tử: Vụ bê bối FTX đã làm giảm niềm tin của nhiều người vào thị trường tiền điện tử, vốn đã được coi là một thị trường đầy rủi ro. Nhiều nhà đầu tư thận trọng đã quyết định rời khỏi thị trường, gây ra những biến động mạnh về giá cả.
- Tăng cường quản lý: Các nhà quản lý đã kêu gọi tăng cường giám sát tiền điện tử. Các cơ quan thực thi pháp luật cũng đã tăng cường kiểm soát thị trường này. Các thành viên quốc hội đã bày tỏ sự ủng hộ đối với việc ban hành các quy định mới để bảo vệ các nhà đầu tư.
6. BỒI THƯỜNG CHO KHÁCH HÀNG VÀ CHỦ NỢ
Một trong những vấn đề được quan tâm nhất sau sự sụp đổ của FTX là việc bồi thường cho khách hàng và chủ nợ.
- Kế hoạch tái cơ cấu: Ngày 8 tháng 5 năm 2024, Kroll Restructuring đã công bố kế hoạch bồi thường, theo đó, khách hàng có thể nhận lại 100% số tiền nắm giữ tính theo giá trị tại thời điểm FTX nộp đơn phá sản, cùng với lãi suất. Kế hoạch dự kiến sẽ hoàn trả từ 127% đến 142% cho khách hàng trên website và khách hàng tại Mỹ, những người được ưu tiên thanh toán.
- Cập nhật mới nhất: Tính đến tháng 12 năm 2024, kế hoạch bồi thường đã trải qua ba phiên bản sửa đổi. FTX đã xác nhận kế hoạch tái cấu trúc sẽ có hiệu lực vào ngày 3/1/2025 và sẽ hợp tác với BitGo và Kraken để phân phối tiền cho khách hàng và chủ nợ. Những khách hàng có số tiền dưới 50,000 đô la sẽ được ưu tiên chi trả trước.
7. NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP VỀ SỰ SỤP ĐỔ CỦA FTX
- Tại sao FTX sụp đổ? FTX nộp đơn phá sản vào tháng 11 năm 2022 do biển thủ hàng tỷ đô la từ khách hàng.
- FTX đã đánh cắp bao nhiêu tiền? Khách hàng của sàn đã mất 8 tỷ đô la, và Bankman-Fried bị buộc phải hoàn trả 11 tỷ đô la.
- Có người mất tiền vì vụ sụp đổ FTX không? Có, nhiều nhà đầu tư đã mất trắng tiền tiết kiệm và tất cả các khoản đầu tư của mình.
Các nhà đầu tư mất rất nhiều tiền trên sàn FTX và gặp khủng hoảng. Nguồn: NY Post
8. NHẬN XÉT VÀ KẾT LUẬN
Vụ bê bối sàn FTX không chỉ là một cú sốc đối với thị trường tiền điện tử mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh về những rủi ro tiềm ẩn trong một thị trường còn non trẻ và thiếu quy định. Vụ bê bối này đã phơi bày những lỗ hổng trong quản lý, sự thiếu minh bạch và tham vọng quá mức của một số cá nhân trong ngành. FTX sẽ còn được nhắc đến trong nhiều năm tới như một ví dụ điển hình về những sai phạm tài chính và quản trị doanh nghiệp trong thế giới tiền điện tử.
Tuy nhiên, qua trường hợp của FTX, chúng ta cũng thấy được tầm quan trọng của việc quản lý rủi ro, minh bạch trong hoạt động kinh doanh, tuân thủ các quy định pháp luật, đồng thời nhìn ra được những nỗ lực không ngừng nghỉ của các cơ quan quản lý để bảo vệ nhà đầu tư. Điều quan trọng là chúng ta cần rút ra những bài học kinh nghiệm để xây dựng một thị trường tiền điện tử an toàn, minh bạch và bền vững hơn trong tương lai.
[+++]
Lưu ý: Bài viết chỉ cung cấp góc nhìn và không phải là lời khuyên đầu tư.
Đọc các Sách chính thống về Blockchain, Bitcoin, Crypto
Để nhận ưu đãi giảm phí giao dịch, đăng ký tài khoản tại các sàn giao dịch sau:👉 Nếu bạn cần Dịch vụ quảng cáo crypto, liên hệ Click Digital ngay. 🤗
Cảm ơn bạn đã đọc. Chúc bạn đầu tư thành công. 🤗
Giới thiệu token Saigon (SGN):
- Đầu tư vào các công ty quảng cáo blockchain hàng đầu bằng cách MUA token Saigon (SGN) trên Pancakeswap: https://t.co/KJbk71cFe8/ (đừng lo lắng về tính thanh khoản, hãy trở thành nhà đầu tư sớm)
- Được hỗ trợ bởi Công ty Click Digital
- Nâng cao kiến thức về blockchain và crypto
- Lợi nhuận sẽ dùng để mua lại SGN hoặc đốt bớt nguồn cung SGN để đẩy giá SGN tăng.
- Địa chỉ token trên mạng BSC: 0xa29c5da6673fd66e96065f44da94e351a3e2af65
- Twitter X: https://twitter.com/SaigonSGN135/
- Staking SGN: http://135web.net/
- If you’d like to invest in top blockchain advertising companies, just BUY Saigon token (SGN) on Pancakeswap: https://t.co/KJbk71cFe8/ (do not worry about low liquidity, be the early investor)
- Backed by Click Digital Company
- Enhancing blockchain and crypto knowledge
- The profits will be used to repurchase SGN or burn a portion of the SGN supply to drive up the SGN price.
- BSC address: 0xa29c5da6673fd66e96065f44da94e351a3e2af65
- Twitter X: https://twitter.com/SaigonSGN135/
- Staking SGN: http://135web.net/
Digital Marketing Specialist