Báo cáo của a16z về thị trường crypto liệu có thiên vị? Một cái nhìn sâu hơn về hệ sinh thái Blockchain

Số người xem bài viết (Post Views): 45

Tags: a16z, blockchain, data, on-chain, report, solana

Báo cáo của a16z về thị trường blockchain đã nhận được nhiều sự chú ý, nhưng cũng vấp phải những ý kiến trái chiều, đặc biệt là từ Lily Liu, nhà nghiên cứu của Solana Foundation. Chị cho rằng báo cáo thiên vị các mạng EVM (Ethereum Virtual Machine) và bỏ qua những điểm mạnh của các mạng non-EVM như Solana. Vậy, liệu báo cáo a16z có thực sự thiên vị? Hãy cùng phân tích những điểm đáng chú ý!

Table of Contents

Sự thiên vị EVM so với non-EVM: Một bức tranh chưa đầy đủ

Báo cáo a16z sử dụng biểu đồ về số lượng địa chỉ hoạt động hàng tháng (MAA) để đánh giá sự phát triển của các hệ sinh thái blockchain. Tuy nhiên, theo Lily Liu, biểu đồ này không phản ánh chính xác sự khác biệt giữa các mạng EVM và non-EVM. Ví dụ, Solana có 100 triệu MAA, gấp hơn 4 lần so với Base (22 triệu), nhưng trong biểu đồ, cả hai được thể hiện gần như tương đương. Chị cũng chỉ ra rằng NEAR Protocol có 31 triệu MAA, nhưng lại không được đề cập đúng mức.

Điều này có thể gây hiểu nhầm, bởi Solana và NEAR là hai hệ sinh thái có hoạt động mạnh nhất, nhưng lại không được phản ánh chính xác trong báo cáo của a16z.

Để minh họa rõ ràng hơn, chúng ta có thể xem bảng so sánh MAA của một số mạng blockchain:

Mạng Blockchain	MAA
Solana	100 triệu
NEAR Protocol	31 triệu
Base	22 triệu
Ethereum	6 triệu
Polygon PoS	5 triệu
Arbitrum	3 triệu
OP Mainnet	1 triệu
Celo	1 triệu
Linea	1 triệu

Có thể thấy rằng, Solana và NEAR có MAA cao hơn nhiều so với các mạng EVM khác, nhưng báo cáo a16z lại không phản ánh điều này một cách rõ ràng.

Nên sử dụng phí giao dịch thay vì TVL: Cái nhìn về hiệu quả kinh tế

Báo cáo của a16z sử dụng các tiêu chí như Active Addresses (số lượng địa chỉ hoạt động) và Total Value Locked (TVL) để đánh giá hệ sinh thái blockchain. Lily Liu cho rằng đây chưa phải là những tiêu chí đánh giá hiệu quả nhất. Chị đề xuất sử dụng phí giao dịch (transaction fees) là thước đo tốt hơn về mức độ tham gia kinh tế của người dùng.

Phí giao dịch thể hiện sự sẵn sàng trả phí của người dùng để thực hiện giao dịch, đồng thời phản ánh khả năng sinh lợi cho các validator. Từ tháng 4/2024, Solana đã đạt bước tiến vượt bậc về thị phần phí giao dịch, luôn duy trì trên 10%, và đỉnh điểm lên tới 25% vào tháng 7/2024. Khi tính thêm cả MEV tips (phí trích xuất giá trị), Solana đang thu hẹp khoảng cách với Ethereum về giá trị kinh tế thực sự (REV).

Đánh giá hệ sinh thái Gaming: Thiếu sót về các mạng non-EVM?

Báo cáo của a16z sử dụng đơn vị mgas/s để đánh giá hạ tầng gaming, nhưng chỉ áp dụng cho các mạng EVM và loại trừ các mạng non-EVM như Solana. Điều này dẫn đến một bức tranh không toàn diện về hệ sinh thái gaming on-chain.

Các dự án như Star Atlas trên Solana đang góp phần đáng kể vào lĩnh vực gaming blockchain, nhưng không được đề cập đầy đủ trong báo cáo. Do đó, tiêu chí này cần mở rộng để đánh giá đúng cả các mạng ngoài EVM.

DeFi và hạn chế của TVL: Không chỉ nhìn vào số tiền bị khóa

Báo cáo sử dụng TVL để so sánh các hệ sinh thái DeFi, nhưng TVL có xu hướng thiên vị các mạng có lượng tài sản lớn nhưng ít dòng chảy (flow).

Ví dụ, Ethereum có TVL lớn, nhưng Solana có tính hiệu quả vốn (capital efficiency) cao hơn, với khối lượng giao dịch DEX hàng tháng từ 50% đến vượt qua cả Ethereum trong năm 2024.

Để phản ánh đúng hoạt động kinh tế trên chuỗi, cần tập trung vào giá trị giao dịch kinh tế (economic value transacted) thay vì chỉ tập trung vào giá trị tài sản bị khóa.

Chi phí giao dịch và tính so sánh: Không chỉ nhìn vào giảm giá, mà còn nhìn vào sự ổn định

Báo cáo ca ngợi thành tựu của EIP-4844 trong việc giảm phí giao dịch trên Ethereum, nhưng lại bỏ qua thực tế rằng Solana đã có phí giao dịch thấp và ổn định từ khi ra mắt vào tháng 3/2020.

Solana không chỉ có phí giao dịch thấp hơn, mà còn ổn định hơn so với Base, đặc biệt trong các giao dịch tiêu dùng thông thường.

Thiếu sót về DePIN: Một lĩnh vực tiềm năng bị bỏ qua

Báo cáo bỏ qua DePIN (Decentralized Physical Infrastructure Networks), mặc dù các dự án như Helium, Hivemapper, và Render Network đang cách mạng hóa lĩnh vực hạ tầng phi tập trung.

Helium đã có hơn 1 triệu điểm phát sóng (hotspots) trên 182 quốc gia, trong khi Hivemapper đã ghi nhận hơn 7.5 triệu km dữ liệu bản đồ đường phố tại hơn 50 quốc gia. Render Network cung cấp dịch vụ GPU phi tập trung, đóng vai trò quan trọng trong các ngành công nghiệp như gaming và AI.

Nhiều trong số những đột phá này đang diễn ra trên Solana, không phải hệ sinh thái EVM, nhưng không được nhắc đến trong báo cáo.

Nhận xét

Báo cáo a16z có thể thiếu sót trong việc đánh giá các mạng non-EVM, đặc biệt là Solana. Bên cạnh việc xem xét MAA, phí giao dịch và giá trị kinh tế thực là những tiêu chí quan trọng cần được đưa vào để đánh giá một cách toàn diện hơn sự phát triển của các hệ sinh thái blockchain, góp phần tạo nên một bức tranh đầy đủ hơn về thị trường blockchain và giúp các nhà đầu tư có cái nhìn khách quan hơn.

Kết luận: Báo cáo a16z cần được nhìn nhận một cách đa chiều

Lily Liu cho rằng báo cáo của a16z có sự thiên vị lớn đối với các mạng EVM, và không đánh giá đúng mức các mạng non-EVM như Solana.

Các tiêu chí như phí giao dịch và giá trị kinh tế thực cần được xem xét để cung cấp một cái nhìn toàn diện hơn về sự phát triển của toàn bộ hệ sinh thái blockchain.

**Mặc dù lập luận của Lily Liu có phần “shill” cho Solana, nhưng những ý kiến của chị ấy đáng để suy ngẫm. **

Đặc biệt là vấn đề nên sử dụng phí giao dịch thay vì TVL. Phí giao dịch thể hiện mức độ hiệu quả khi tạo ra lợi nhuận trên dòng tiền, còn TVL chỉ cho thấy cục tiền của user mà không cho thấy khả năng tạo ra lợi nhuận.

Báo cáo a16z là một nguồn thông tin hữu ích, nhưng khi đọc báo cáo, chúng ta nên cân nhắc các quan điểm khác nhau và tự đưa ra đánh giá khách quan.

[+++]

Lưu ý: Bài viết chỉ cung cấp góc nhìn và không phải là lời khuyên đầu tư.

Đọc các Sách chính thống về Blockchain, Bitcoin, Crypto

Để nhận ưu đãi giảm phí giao dịch, đăng ký tài khoản tại các sàn giao dịch sau:

👉 Nếu bạn cần Dịch vụ quảng cáo crypto, liên hệ Click Digital ngay. 🤗

Cảm ơn bạn đã đọc. Chúc bạn đầu tư thành công. 🤗

Giới thiệu token Saigon (SGN):

Đầu tư vào các công ty quảng cáo blockchain hàng đầu bằng cách MUA token Saigon (SGN) trên Pancakeswap: https://t.co/KJbk71cFe8/ (đừng lo lắng về tính thanh khoản, hãy trở thành nhà đầu tư sớm)
Được hỗ trợ bởi Công ty Click Digital
Nâng cao kiến thức về blockchain và crypto
Lợi nhuận sẽ dùng để mua lại SGN hoặc đốt bớt nguồn cung SGN để đẩy giá SGN tăng.
Địa chỉ token trên mạng BSC: 0xa29c5da6673fd66e96065f44da94e351a3e2af65
Twitter X: https://twitter.com/SaigonSGN135/
Staking SGN: http://135web.net/

If you’d like to invest in top blockchain advertising companies, just BUY Saigon token (SGN) on Pancakeswap: https://t.co/KJbk71cFe8/ (do not worry about low liquidity, be the early investor)
Backed by Click Digital Company
Enhancing blockchain and crypto knowledge
The profits will be used to repurchase SGN or burn a portion of the SGN supply to drive up the SGN price.
BSC address: 0xa29c5da6673fd66e96065f44da94e351a3e2af65
Twitter X: https://twitter.com/SaigonSGN135/
Staking SGN: http://135web.net/