Priority Fee là gì? Cuộc chiến ngầm về Priority Fee giữa Solana và Arbitrum

Tóm tắt: Bài viết này sẽ phân tích khái niệm “phí ưu tiên” (priority fee) – một yếu tố tưởng chừng đơn giản nhưng lại có ảnh hưởng rất lớn đến cấu trúc kinh tế và trải nghiệm người dùng của các mạng lưới blockchain. Bài viết sẽ so sánh cách tiếp cận của Solana và Arbitrum về priority fee, và thảo luận về những tranh luận xoay quanh nó.

Priority Fee: Khái niệm và tầm quan trọng

Bạn đã bao giờ tự hỏi: “Làm sao để giao dịch của mình được xử lý nhanh chóng nhất trên mạng lưới blockchain?”. Đó chính là vai trò của phí ưu tiên (priority fee).

Bên cạnh phí giao dịch thông thường (gas fee), một số mạng lưới blockchain yêu cầu người dùng thanh toán phí ưu tiên để tăng tốc độ xử lý giao dịch của họ. Nói cách khác, bạn “thông báo” cho mạng lưới rằng giao dịch của bạn cần được ưu tiên xử lý trước.

Cập nhật Về Priority Fee

Trong thời gian gần đây, khái niệm priority fee đã có nhiều cập nhật đáng chú ý:

• Solana: Solana đã triển khai đề xuất SIMD-96, chuyển toàn bộ priority fee về cho validator, thay vì chỉ chuyển một nửa như trước đây.
• Arbitrum: Đề xuất Timeboost được đưa ra nhằm giảm thiểu hiện tượng spam bot trên Arbitrum.
• Taiko: Taiko, một rollup theo cơ chế base, đề xuất giảm priority fee xuống mức tối ưu cho người dùng.

Cuộc Chiến Giữa Solana và Arbitrum

Theo Click Digital, cuộc chiến priority fee giữa Solana và Arbitrum đang diễn ra gay gắt. Hai hệ sinh thái này có những quan điểm trái ngược nhau về vai trò của priority fee.

• Solana: Solana có xu hướng tập trung vào hiệu suất, với tỷ lệ priority fee rất cao trong tổng doanh thu của validator. Điều này cho thấy nhu cầu được ưu tiên giao dịch trên mạng lưới Solana rất lớn, và các bot spam sẵn sàng trả nhiều tiền để thực hiện các giao dịch chênh lệch giá.
• Arbitrum: Arbitrum lại ưu tiên sử dụng một cơ chế công bằng hơn, dựa trên nguyên tắc “first come, first served”. Tuy nhiên, họ đang phải đối mặt với áp lực rất lớn từ spam bot trong thời gian gần đây, đặc biệt là khi có nhiều airdrop được triển khai trên mạng lưới layer 2.

Tranh Luận Về Priority Fee

Tranh luận xoay quanh priority fee thường tập trung vào những điểm sau:

• Cách tính phí giao dịch trung bình: Solana cho rằng việc tính phí giao dịch trung bình trên mạng lưới không phản ánh chính xác nhu cầu thực tế và cần sử dụng phương pháp tính trung vị (median) để có kết quả chính xác hơn.
• Hiệu suất giao dịch: Ngoài tốc độ xử lý giao dịch (TPS), người ta bắt đầu sử dụng chỉ số phí giao dịch (transaction fee) để đánh giá hiệu suất của mạng lưới.
• Tỷ lệ giao dịch thất bại: Solana có tỷ lệ giao dịch thất bại cao hơn Arbitrum do băng thông rộng hơn và hoạt động của bot spam mạnh mẽ hơn.

Tầm Quan Trọng Của Priority Fee Đối Với Người Dùng

Mọi người thường ít quan tâm đến priority fee khi thực hiện các giao dịch thông thường như swap hoặc chuyển tiền. Tuy nhiên, khái niệm này lại rất quan trọng đối với một số người:

• những bên làm về bot MEV
• những bên ăn chênh lệch giao dịch arbitrage
• những ai muốn theo dõi thị trường, đánh giá các dự án blockchain để đưa ra quyết định đầu tư.

Priority fee có tác động lớn đến cấu trúc kinh tế của các mạng lưới blockchain:

• Solana: Việc phân bổ lại priority fee cho validator sẽ tạo ra một cơ cấu kinh tế cân bằng hơn, giúp validator có được nguồn thu nhập ổn định hơn.
• Arbitrum: Sử dụng priority fee để thu lại giá trị từ các bot spam là một cách hiệu quả để bảo vệ mạng lưới.

Tóm lại: Priority fee là một khái niệm quan trọng cần được lưu ý khi tham gia các hoạt động trên mạng lưới blockchain. Nó ảnh hưởng đến cấu trúc kinh tế, trải nghiệm người dùng và hiệu suất của các mạng lưới.

Hãy theo dõi Click Digital để cập nhật thông tin mới nhất về priority fee và những phát triển mới nhất trong thế giới blockchain.