Ngày 14/6, Quốc hội Việt Nam chính thức phê duyệt Luật Công Nghệ Số, đánh dấu bước ngoặt lớn trong chiến lược phát triển công nghệ quốc gia. Đáng chú ý, tiền mã hóa (crypto assets) lần đầu tiên được công nhận hợp pháp, đặt nền móng cho việc quản lý và phát triển tài sản kỹ thuật số tại Việt Nam.
Luật sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, theo các nguồn tin từ truyền thông trong nước. Sự kiện này được xem là nỗ lực nhằm xóa mờ ranh giới pháp lý đối với các loại tài sản số, đồng thời phản ánh quyết tâm của chính phủ trong việc hòa nhập với làn sóng công nghệ toàn cầu.
Table of Contents
1. Tài sản số được chia rõ: “Tài sản ảo” và “Tài sản mã hóa”
Theo nội dung luật mới, tài sản kỹ thuật số được chia thành hai nhóm chính:
- Tài sản ảo (virtual assets)
- Tài sản mã hóa (crypto assets)
Cả hai loại tài sản này đều sử dụng công nghệ mã hóa hoặc kỹ thuật số để xác minh và chuyển giao, nhưng không bao gồm chứng khoán, tiền số do ngân hàng trung ương phát hành (CBDC) hay các công cụ tài chính khác.
Quốc hội biểu quyết thông qua dự án Luật Công nghiệp công nghệ số (Nguồn ảnh: Báo nhân dân)
Chính phủ sẽ ban hành chi tiết các điều kiện kinh doanh, cơ chế giám sát, và phân loại cụ thể cho từng loại tài sản.
Ngoài ra, luật cũng:
- Bắt buộc áp dụng các biện pháp an ninh mạng và chống rửa tiền, phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế.
- Được xem là hành động nhằm xoa dịu lo ngại của Nhóm Đặc Nhiệm Tài Chính (FATF) – tổ chức đã đưa Việt Nam vào danh sách “xám” từ năm 2023.
“Việt Nam đã trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới ban hành một đạo luật độc lập dành riêng cho ngành công nghiệp công nghệ số.” – Tuyên bố từ chính phủ Việt Nam.
2. Ưu Đãi Lớn Cho AI, Bán Dẫn Và Hạ Tầng Số
Không chỉ crypto, Luật Công Nghệ Số còn phản ánh tham vọng lớn của Việt Nam trong việc trở thành trung tâm công nghệ của Đông Nam Á.
Các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực công nghệ tiên phong sẽ nhận được nhiều ưu đãi như:
- Giảm thuế
- Ưu tiên sử dụng đất
- Hỗ trợ nghiên cứu & phát triển (R&D)
Đặc biệt, các công ty đang xây dựng công nghệ lõi như thiết kế chip bán dẫn hoặc trung tâm dữ liệu AI sẽ được hưởng lợi lớn từ chính sách mới.
Ngoài ra, các chính quyền địa phương cũng được yêu cầu:
- Triển khai chương trình đào tạo công nghệ,
- Hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực
- Lồng ghép kỹ năng công nghệ số vào chương trình giáo dục quốc gia.
Với đạo luật này, Việt Nam muốn không chỉ là nơi tiêu dùng công nghệ mà còn là quốc gia sáng tạo và sản xuất công nghệ hàng đầu khu vực.
3. Cảnh Báo Từ Các Vụ Lừa Đảo: Hợp Pháp Nhưng Không Dễ Dãi
Sự hợp pháp hóa crypto diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đã chứng kiến nhiều vụ lừa đảo liên quan đến tiền mã hóa trong thời gian gần đây.
Các vụ lừa đảo trên thị trường Việt Nam (Nguồn ảnh: Báo Lao Động)
Hai vụ việc tiêu biểu được ghi nhận:
- Vụ BitMiner (02/2025):
Cảnh sát Việt Nam đã bắt giữ 4 đối tượng đứng sau nền tảng giả mạo “BitMiner”, tự nhận là hoạt động tại Dubai. Vụ lừa đảo đã khiến hơn 200 nạn nhân mất trên 4 tỷ VND (~157.300 USD).
- Vụ “Million Smiles” (12/2024):
Cảnh sát Hà Nội đã kịp thời ngăn chặn hơn 300 người chuẩn bị đầu tư vào một mô hình đa cấp crypto lừa đảo. Trước đó, công ty này đã lừa đảo 100 doanh nghiệp và 400 cá nhân
Hình thức lừa đảo chủ yếu gồm có quảng cáo sai lệch về nền tảng đầu tư, đồng thời gắn crypto với yếu tố tâm linh hoặc “kho báu tổ tiên”. Hay bán các gói “giáo dục” hoặc “khai thác” không có thực.
Sự kiện này cho thấy việc thiết lập khung pháp lý rõ ràng và giám sát nghiêm ngặt với thị trường crypto tại Việt Nam là hoàn toàn cần thiết.
4. Tương Lai Công Nghệ Số Việt Nam
Luật Công Nghệ Số mở ra cánh cửa cho Việt Nam bước vào kỷ nguyên công nghệ mới, nhưng cũng kéo theo nhiều thách thức về quản lý, kiểm soát và giáo dục cộng đồng.
Tác động tích cực của bộ luật mang lại bao gồm:
- Thu hút đầu tư quốc tế vào lĩnh vực fintech, AI, bán dẫn,
- Tạo cơ hội cho doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ,
- Nâng cao năng lực cạnh tranh số của nền kinh tế.
Tuy nhiên, để hiện thực hóa tiềm năng, Việt Nam cần:
- Đưa ra hướng dẫn cụ thể về crypto trước 2026,
- Tăng cường phối hợp với các tổ chức quốc tế về tiêu chuẩn an toàn tài chính số,
- Giáo dục cộng đồng để tránh bị lợi dụng trong các vụ lừa đảo tiền số.
Đây không chỉ là một bước tiến về pháp lý, mà còn là cam kết của Việt Nam trong việc định hình tương lai công nghệ một cách có trách nhiệm.
5. Việt Nam sẽ đi theo mô hình quản lý crypto nào?
Một trong những câu hỏi lớn được đặt ra sau khi Luật Công Nghệ Số được thông qua là: Việt Nam sẽ chọn mô hình quản lý crypto nào – chặt chẽ như Trung Quốc hay cởi mở như Singapore?
Hiện tại, luật mới chỉ đưa ra định nghĩa và khung pháp lý chung, trong khi các chi tiết thực thi sẽ được Chính phủ và các bộ ngành ban hành trong thời gian tới. Tuy nhiên, Click Digital nhận định Việt Nam có thể lựa chọn một mô hình “trung dung có kiểm soát”, dựa trên các yếu tố sau:
- Học hỏi từ các quốc gia đi trước: Việt Nam đang tham khảo các chính sách quản lý tài sản số tại Singapore, Nhật Bản và EU – nơi đã ban hành luật MiCA (Markets in Crypto-Assets).
- Kiểm soát rủi ro tài chính và rửa tiền: Cơ chế đăng ký hoạt động, cấp phép sàn giao dịch, và yêu cầu KYC/AML chặt chẽ có thể được áp dụng.
- Cho phép đổi mới có điều kiện: Các mô hình như “regulatory sandbox” có thể được triển khai, cho phép startup thử nghiệm sản phẩm tài chính số trong phạm vi kiểm soát.
Một yếu tố then chốt là cách phân biệt giữa crypto dùng cho đầu tư – giao dịch và ứng dụng blockchain trong quản trị, thương mại, chuỗi cung ứng, bởi mỗi loại sẽ cần một khung pháp lý khác nhau.
Một vài mô hình quốc tế đáng chú ý mà Việt Nam có thể cân nhắc áp dụng gồm:
| Quốc gia | Cách tiếp cận chính sách crypto | Mức độ cởi mở |
|---|---|---|
| El Salvador | Công nhận Bitcoin là tiền pháp định; chính phủ đầu tư vào BTC, phát hành trái phiếu Bitcoin. | Rất cao |
| UAE | Thành lập cơ quan VARA tại Dubai; giám sát chuyên biệt, hỗ trợ phát triển Web3 và stablecoin. | Cao |
| Singapore | Cấp phép sàn giao dịch, giám sát bởi MAS, tuân thủ AML/CFT nghiêm ngặt. | Cao |
| Canada | Cho phép giao dịch crypto, yêu cầu đăng ký với cơ quan chứng khoán; khuyến khích ETF crypto. | Trung bình – Cao |
| EU (MiCA) | Áp dụng khung MiCA, nhấn mạnh minh bạch, quản lý tài sản mã hóa toàn diện. | Trung bình – Cao |
| Hồng Kông | Triển khai giấy phép VASP, mở cửa cho nhà đầu tư cá nhân, siết bảo vệ người dùng. | Trung bình – Cao |
| Nhật Bản | Giám sát bởi FSA; yêu cầu bảo vệ tài sản khách hàng và quản lý chặt sàn giao dịch. | Trung bình |
| Brazil | Ban hành luật crypto, đánh thuế lợi nhuận, giao dịch crypto được giám sát bởi ngân hàng trung ương. | Trung bình |
| Hàn Quốc | Tăng cường quản lý sau vụ Terra; yêu cầu sàn báo cáo giao dịch, kiểm soát token. | Trung bình – Thấp |
| Trung Quốc | Cấm hoàn toàn giao dịch và khai thác crypto; tập trung phát triển CBDC. | Thấp |
Nếu Việt Nam lựa chọn con đường giữa – giám sát nhưng không ngăn cấm, thì có thể thu hút dòng vốn và nhân lực công nghệ từ các thị trường đang “thoái lui” như Trung Quốc hoặc Hàn Quốc.
Đây sẽ là thời điểm chiến lược để xác định vai trò của Việt Nam trên bản đồ blockchain và tài sản số toàn cầu.
6. Kết luận
Việc Quốc hội Việt Nam thông qua Luật Công Nghệ Số không chỉ hợp pháp hóa tiền mã hóa mà còn cho thấy chiến lược dài hạn trong việc xây dựng một nền kinh tế số hiện đại, minh bạch và có khả năng cạnh tranh quốc tế. Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội, những thách thức về giám sát, chống lừa đảo và nâng cao nhận thức cộng đồng vẫn là bài toán cần lời giải cụ thể.
[+++]
Lưu ý: Bài viết chỉ cung cấp góc nhìn và không phải là lời khuyên đầu tư.
Đọc các Sách chính thống về Blockchain, Bitcoin, Crypto
👉 Nếu bạn cần Dịch vụ quảng cáo crypto, liên hệ Click Digital ngay. 🤗
Cảm ơn bạn đã đọc. Chúc bạn đầu tư thành công. 🤗
Giới thiệu token Saigon (SGN):
- Đầu tư vào các công ty quảng cáo blockchain hàng đầu bằng cách MUA token Saigon (SGN) trên Pancakeswap: https://t.co/KJbk71cFe8/ (đừng lo lắng về tính thanh khoản, hãy trở thành nhà đầu tư sớm)
- Được hỗ trợ bởi Công ty Click Digital
- Nâng cao kiến thức về blockchain và crypto
- Lợi nhuận sẽ dùng để mua lại SGN hoặc đốt bớt nguồn cung SGN để đẩy giá SGN tăng.
- Địa chỉ token trên mạng BSC: 0xa29c5da6673fd66e96065f44da94e351a3e2af65
- Twitter X: https://twitter.com/SaigonSGN135/
- Staking SGN: http://135web.net/
- If you’d like to invest in top blockchain advertising companies, just BUY Saigon token (SGN) on Pancakeswap: https://t.co/KJbk71cFe8/ (do not worry about low liquidity, be the early investor)
- Backed by Click Digital Company
- Enhancing blockchain and crypto knowledge
- The profits will be used to repurchase SGN or burn a portion of the SGN supply to drive up the SGN price.
- BSC address: 0xa29c5da6673fd66e96065f44da94e351a3e2af65
- Twitter X: https://twitter.com/SaigonSGN135/
- Staking SGN: http://135web.net/
Digital Marketing Specialist